Istnieje wiele schorzeń o charakterze przewlekłym, które prowadzą do unieruchomienia chorego w postaci leżenia w łóżku przez dłuższy czas. Opieka nad pacjentem leżącym nie należy do najłatwiejszych czynności i wymaga przestrzegania pewnych zasad, aby nie doprowadzić do różnego rodzaju problemów zdrowotnych. Wówczas warto mieć pojęcie na temat właściwej higieny, fizjoterapii, a także środków zapobiegających wystąpieniu, np. odleżyn. Jak powinna wyglądać prawidłowa opieka nad pacjentem leżącym? Co może pomóc w zminimalizowaniu ryzyka pojawienia się odleżyn? Wyjaśniamy!
Pacjent leżący w łóżku — najczęściej pojawiające się problemy
Długotrwałe unieruchomienie wiąże się nie tylko z negatywnym psychicznym samopoczuciem pacjenta, ale również może prowadzić do:
ogólnego osłabienia organizmu;
infekcji dróg oddechowych, np. zapalenia płuc;
powstania odleżyn;
spadku napięcia mięśniowego;
zaniku mięśni;
nasilenia osteoporozy;
niedożywienia.
W przypadku pojawienia się problemu z prawidłowym odżywianiem oraz odleżyn u pacjenta leżącego dochodzi do wydłużenia czasu leczenia trudno gojących się ran. Wówczas warto temu zapobiec, np. poprzez stosowanie suplementu dietetycznego – AMINO-THER PRO. Środek ten wzmacnia organizm — przyczynia się do zminimalizowania zaostrzeń stanów zapalnych oraz objawów związanych z wiekiem, a przede wszystkim pobudzenia odpornościowego.
Do mycia pacjenta leżącego w łóżku z pewnością przydają się, m.in.:
miska na wodę;
środek myjący o łagodnej formule;
folia stanowiąca ochronę przed ewentualnym zmoczeniem materaca;
delikatna gąbka lub myjka do ciała;
balsam nawilżający (do aplikacji po umyciu chorego);
dwa ręczniki — osobne do wycierania twarzy i ciała.
Poprawna kąpiel osoby leżącej powinna odbywać się etapami: zaczynając od górnych części ciała, kończąc na plecach, okolicach intymnych i pośladkach. Po umyciu danej części ciała należy ją dokładnie opłukać wodą, następnie osuszyć i przykryć ręcznikiem, a dopiero wtedy zabrać się za mycie kolejnej partii. W trakcie tej czynności zaleca się ograniczanie zbyt intensywnego pocierania skóry, a także używanie delikatnych kosmetyków o właściwościach łagodzących podrażnienia.
Profilaktyka przeciwodleżynowa
Odleżyny są bardzo bolesnymi i niebezpiecznymi uszkodzeniami skóry, a również tkanek i kości. Do ich powstania dochodzi na skutek przewlekłego ucisku na naczynia krwionośne u pacjenta leżącego. Miejscami szczególnie narażonymi na pojawienie się odleżyn są:
plecy wzdłuż kręgosłupa;
tył głowy;
pięty;
kostki;
okolice kości biodrowej i ogonowej.
Warto zapobiegać odleżynom, przestrzegając kilku zasad:
zadbać o częstą zmianę pozycji chorego (najlepiej co 1-2 godziny w ciągu dnia);
zapewnić pacjentowi suchą, czystą pościel, a także unikać wszelkich zgrubień i załamań na pościeli, co może wywoływać dodatkowy ucisk na naczynia krwionośne;
myć i nawilżać skórę osoby leżącej;
wyposażyć chorego w specjalny materac przeciwodleżynowy, dzięki czemu można zapewnić zmienny nacisk na konkretne partie ciała.
Vulnamin® Spray na odleżyny
Dodatkowym wsparciem w profilaktyce przeciwodleżynowej może być zastosowanie specjalistycznego preparatu leczniczego takiego jak Vulnamin spray. Środek ten zawiera formułę HY4AA, która składa się z:
hialuronianu sodu — jednego z głównych składników tkanki łącznej;
wybranych aminokwasów (glicyny, leucyny, proliny, lizyny) warunkujących produkcję kolagenu.
Vulnamin® spray jest wyrobem medycznym, który zaleca się do stosowania jako pomoc/profilaktyka w procesie zapobiegania powstawania odleżyn. Produkt ten wykazuje korzystne działanie poprzez:
wspieranie odbudowy tkanki łącznej;
redukcję odpowiedzi zapalnej;
utrzymanie prawidłowego poziomu nawilżenia skóry zagrożonej powstaniem odleżyny.
Spyrka, J., Orzeł-Nowak, A., & Ścisło, L. (n.d.). Model opieki nad pacjentem z odleżyną leczonym chirurgicznie w oddziale intensywnej terapii. https://ruj.uj.edu.pl/xmlui/handle/item/186164 [dostęp online: 26.10.2022]