4 fazy gojenia się ran. Ile trwa cały proces i jak bezpiecznie go przyspieszyć?
Podczas gojenia rany, organizm wykonuje wzmożoną pracę, która wymaga dodatkowych zasobów energetycznych. Jak dokładnie przebiega proces gojenia się ran, ile trwa, i jak bezpiecznie go przyspieszyć? Wyjaśniamy poniżej.
Fazy gojenia rany
Proces gojenia się rany przypomina plac budowy: komórki w organizmie można porównać do robotników, którzy systematycznie dokładają kolejne budulce. Mają one “załatać dziurę”, czyli, obrazowo mówiąc, zasklepić ranę. Tak jak budowa, regeneracja rany również przebiega w kilku etapach. Wyróżnia się 4 fazy gojenia.
Faza wysiękowa (hemostatyczna)
W tej fazie pojawia się stan zapalny, który rozpoczyna produkcję przeciwciał, komórek odpornościowych, a także innych istotnych dla zagojenia się rany substancji. Stan zapalny powoduje podwyższenie temperatury ciała, dzięki czemu naczynia włosowate rozszerzają się i mają możliwość sprawnego transportu substancji ochronnych. Podczas fazy wysiękowej bardzo często z rany wypływa osocze: wodnisty, bezwonny płyn. Jest to oznaka początku procesu gojenia się rany.
Faza oczyszczania (zapalna)
Rozpoczyna się w momencie, w którym wokół rany zgromadzą się komórki odpornościowe, uaktywnione przez stan zapalny. Granulocyty usuwają bakterie i obumarłe tkanki. Po kilkunastu godzinach zaczyna dochodzić do pojawienia się nowego nabłonka oraz oczyszczania rany z drobnoustrojów. Za oczyszczanie odpowiedzialne są komórki zwane makrofagami. Na tym etapie rana jest wilgotna, często pojawia się też strup. Ma to za zadanie przygotować ranę do odbudowy.
Faza proliferacyjna
W tej fazie produkcję rozpoczynają fibroblasty, czyli komórki odpowiedzialne za wytwarzanie kolagenu, kwasu hialuronowego i elastyny. Te substancje to główny budulec skóry i są niezbędne, żeby zamknąć ranę. W tej fazie może również zacząć pojawiać się blizna.
Faza przebudowy (bliznowacenia)
To ostatnie etap, w którym dochodzi do procesów wzmocnienia nowo powstałej tkanki. Skóra w miejscu rany staje się coraz mocniejsza i zaczyna wyglądać zdrowo.
Gojenie rany – ile trwa cały proces?
To, jak szybko rana się goi, uzależnione jest od rodzaju rany i sposobu jej powstania. Rany przewlekłe goją się dużo dłużej i trudniej od niewielkich skaleczeń. Teoretycznie szacuje się, że proces gojenia rany trwa od 2 dni, nawet do kilkunastu tygodni. Rany mogą goić się przez rychłozrost lub ziarninowanie.
Gojenie rany przez rychłozrost
Rychłozrost to nazwa, która bardzo dobrze oddaje ten proces gojenia. Polega on bowiem na tym, że przeciwległe brzegi rany po prostu łączą się ze sobą (“zrastają”), tworząc bliznę. Trwa to około 7 dni. W ten sposób goją się rany cięte, nie mające powikłań.
Gojenie rany przez ziarninowanie
Ziarninowanie odnosi się do tworzenia nowych naczyń krwionośnych w obszarze rany w celu dostarczenia tlenu, składników odżywczych i innych substancji niezbędnych do naprawy i regeneracji tkanek. Rany gojące się poprzez ziarninowanie są czerwone i wilgotne. Ziarninowanie może również odbywać się pod strupem, czyli twardą, skrzepniętą krwią, stanowiącą barierę ochronną. Płytkie urazy goją się przez około 10 dni, natomiast rany ostre 30 dni.
W jaki sposób przyspieszyć gojenie ran?
Proces gojenia rany da się przyspieszyć. Należy stosować się do zaleceń i pamiętać, że rana potrzebuje w procesie gojenia odpowiednio wilgotnego środowiska oraz stałego przepływu powietrza. Co warto robić, by przyspieszyć gojenie rany?
Oczyszczenie i dezynfekcja
Oczyszczenie rany z zabrudzeń należy wykonać, przepłukując ranę czystą wodą lub solą fizjologiczną. Następnie trzeba zastosować środek antyseptyczny, który ma działanie bakteriobójcze i skutecznie zdezynfekuje ranę. Oczyszczanie i dezynfekcja to ważny etap pielęgnacji rany i powinno odbywać się regularnie, nie tylko przed pierwszym założeniem opatrunku.
Odpowiedni opatrunek
Opatrunek powinien być dobrany do wielkości rany i jej rodzaju. Na rynku dostępnych jest kilka rodzajów opatrunków, m.in. jałowe, absorpcyjne, hydrożelowe i z jonami srebra. W przypadku rozległych ran, dobór opatrunku najlepiej skonsultować ze specjalistą. Trzeba też pamiętać, że opatrunek powinien być zmieniany z odpowiednią częstotliwością.
Stosowanie preparatów ułatwiających gojenie się rany
Środki przyspieszające gojenie się rany, to ogromna pomoc, zwłaszcza w wypadku ran przewlekłych i trudno gojących. Preparaty utrzymują wilgotne środowisko rany, a dodatkowo przyspieszają procesy regeneracyjne. Ułatwiają produkcję kolagenu, a także redukują wysięk. Seria Vulnamin ze specjalnie opatentowaną formułą PLAATFORM 4HYAA na bazie aminokwasów i hialuronianu sodu, polecana jest jako wsparcie w pielęgnacji ran. Vulnamin występuje w 4 postaciach: żelu, sprayu, kremu i proszku.
Utrzymywanie zdrowej diety
Pacjenci z trudno gojącymi się ranami (np. owrzodzeniami lub odleżynami) mają wzmożone zapotrzebowanie na składniki odżywcze. Ich dieta powinna być bogata w białko – główny składnik budulcowy. Zapotrzebowanie kaloryczne chorych pacjentów jest też ok. 35% większe niż pacjentów zdrowych. Ważne jest również nawodnienie, dlatego w żywieniu nie należy pomijać podawania chorym dużej ilości płynów.
MASZ PYTANIA? CHCESZ WIEDZIEĆ JAKI VULNAMIN WYBRAĆ? NAPISZ DO NAS!